W myśl ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, od dnia 1 stycznia 2024 r. świadczenie wychowawcze na dziecko wzrosło o 300 zł i w konsekwencji przysługuje ono co miesiąc w kwocie 800 zł. Zainteresowanie i wątpliwości może natomiast budzić to, czy takie świadczenie ma jakikolwiek wpływ na wysokość obowiązku alimentacyjnego i czy jego wzrost może stanowić podstawę do obniżenia wspomnianego obowiązku?

Po pierwsze, należy wskazać, że to rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka. Zgodnie z treścią art. 135 § 3 pkt 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, na zakres świadczeń nie wpływają pobierane przez rodziców świadczenia wychowawcze. Z drugiej jednak strony kwota otrzymywana tytułem świadczenia zasila znacznie budżet większości rodzin i pozwala na sfinansowanie potrzeb dzieci. Analiza wydawanych orzeczeń prowadzi do wniosku, że stanowisko w tej sprawie pozostaje niejednolite.

W niektórych przypadkach sądy uznają, że pobierane świadczenie nie powinno być w ogóle brane pod uwagę przy ustalaniu wysokości obowiązku alimentacyjnego. W jednym z wyroków Sąd Okręgowy w Poznaniu wskazywał, że „(…) wszelkie wydatki w zakresie kosztów utrzymania takie jak zakup gier, wyjścia towarzyskie, wyjazdy wakacyjne powinny być w całości pokrywane przez 500+ a to ze względu na treści art. 135 § 3 pkt 3 k.r.o. zgodnie z którym na zakres świadczeń alimentacyjnych nie wpływają świadczenie wychowawcze” (wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 11 lipca 2023 r., II Ca 1537/22).

Z drugiej strony znane są orzeczenia sądów, w których podkreśla się, że świadczenie wychowawcze, tzw. 800+ powinno stanowić źródło pozwalające na pokrycie dodatkowych wydatków i pozwalać na podniesienie poziomu życia dziecka. W tym miejscu warto przytoczyć chociażby jedno z orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie, wedle którego to „świadczenie wychowawcze, zgodnie z wolą ustawodawcy, nie może mieć wpływu na zakres świadczenia alimentacyjnego. Celem udzielenia świadczenia wychowawczego jest jednak częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych (…) Świadczenie to ma na celu przede wszystkim podniesienie poziomu życia dzieci ponad to, co zapewniają im rodzice i winno być spożytkowane w całości na potrzeby dzieci” (wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 4 listopada 2020 r., VI RCa 165/20).

Zgodnie z treścią wyroku sądu rodzinnego w Toruniu, podkreślenia wymaga, że „w świetle przepisu
art. 135 § 3 pkt 3 k.r.o. świadczenie wychowawcze z programu 500+ nie ma wpływu na zakres świadczeń alimentacyjnych. Przy czym w ocenie Sądu przepis ten należy interpretować w ten sposób, że świadczenie wychowawcze 500+ dla dziecka na jego wychowanie i zaspokojenie jego potrzeb, nie wpływa na zakres obowiązku alimentacyjnego żadnego z rodziców, ani ich możliwości zarobkowe i majątkowe, co oznacza, że fakt otrzymywania na dziecko 500,- zł z pomocy społecznej nie zwalnia żadnego z rodziców od swojej części uczestniczenia w kosztach utrzymania dziecka. Ponadto nie wlicza się tej kwoty do dochodów rodziny (bowiem ma ono tylko jeden cel, to jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych). A zatem wypłacanego świadczenia wychowawczego rodzicowi, pod którego opieką pozostaje dziecko nie zalicza się jako dochodu tego rodzica, mającego wpływ na jego (tego rodzica) zakres świadczenia alimentacyjnego wobec dziecka.” (wyrok Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 5 stycznia 2023 r., III RC 28/22).

Mając na uwadze powyższe w zasadzie nieprawdopodobnym jest, by sam wzrost wysokości świadczenia wychowawczego mógł stanowić podstawę do obniżenia wysokości obowiązku alimentacyjnego. Niemniej należy mieć na względzie, że sprawy alimentacyjne są bardzo wyjątkowe, wymagają starannej analizy w każdym przypadku i w związku z tym każdorazowo indywidualnego podejścia.

Uprzejmie informujemy, że Kancelaria zajmuje się obsługą klientów w sprawach rodzinnych, w tym związanych z kwestią świadczenia alimentacyjnego, w szczególności spraw o orzeczenie obowiązku alimentacyjnego, podwyższenie, obniżenie wysokości świadczenia lub jego wygaśnięcie. Udzielamy klientom kompleksowej pomocy. Zachęcamy do kontaktu z Sekretariatem Kancelarii celem umówienia spotkania.

Autorem niniejszego artykułu jest adwokat Katarzyna Dakowska

Kontakt z Kancelarią możliwy jest przez Facebook’a lub:

☎️: + 48 91 484 29 35   ✉️: kancelaria@kancelaria-bd.pl