Szanowni Państwo,
w dniu 31 marca 2020 roku Prezydent RP podpisał pakiet ustaw składający się na tzw. Tarczę antykryzysową. Ustawy co do zasady będą obowiązywać od dnia ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw RP.
Ostatecznie zatem, na podstawie wspomnianego pakietu przedsiębiorcy mogą skorzystać m.in. z następujących rozwiązań:
- zwolnienie ze składek ZUS za okres marzec – maj 2020 roku, które dotyczy mikroprzedsiębiorców (składki za osoby zatrudnione oraz płatnika składek) oraz za osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą (jednoosobową) niezatrudniające innych osób (czy to na podstawie umowy o pracę, czy umów cywilnoprawnych) – zwolnienie odbywa się na wniosek, który należy złożyć do ZUS;
- dofinansowanie wynagrodzeń pracowników objętych przestojem ekonomicznym lub obniżonym wymiarem czasu pracy – co do zasady wynagrodzenie to jest dofinansowywane przez okres 3 miesięcy ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP) do wysokości połowy wynagrodzenia, jednak nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia;
- zwolnienie z podatku od nieruchomości niektórych grup przedsiębiorców – w drodze uchwały podejmowanej przez radę gminy;
- uzyskanie przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą (jednoosobową) tzw. postojowego;
- uzyskanie mikropożyczki w wysokości 5.000 zł – wniosek składa się do właściwego powiatowego urzędu pracy (zaproponowana przez Senat wartość pożyczki do 40.000 zł nie została ostatecznie przyjęta przez Sejm).
Powyżej opisane rozwiązania nie są jedynymi, jakie może podjąć przedsiębiorca w obecnej sytuacji. Niezależnie od rozwiązań ustawowych istnieje bowiem możliwość skorzystania z istniejących dotychczas rozwiązań prawnych. Możliwe jest wykorzystanie instytucji restrukturyzacji przedsiębiorstwa, o której mowa w Ustawie z dnia 15 maja 2015 r. Prawo Restrukturyzacyjne. Celem postępowania restrukturyzacyjnego jest umożliwienie przedsiębiorcy restrukturyzacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami, a w przypadku postępowania sanacyjnego – również przez przeprowadzenie działań sanacyjnych (naprawczych), oczywiście przy zabezpieczeniu słusznych praw wierzycieli. Postępowania te mają na celu uniknięcie ogłoszenia upadłości przez przedsiębiorcę, który taką upadłością jest lub mógłby być w przyszłości zagrożony.
Nadto możliwe jest dokonanie analizy zawartych kontraktów cywilnych, w których unormowano instytucję siły wyższej (niezdefiniowaną wprost w przepisach prawa cywilnego, lecz dopuszczoną jako okoliczność ograniczającą, względnie wyłączającą odpowiedzialność za skutki niewykonania umowy). Możliwe jest również skorzystanie z instytucji tzw. klauzuli nadzwyczajnej zmiany stosunków (rebus sic stantibus), unormowanej w Kodeksie cywilnym (art. 3571 kc), która sprowadza się do tego, że jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków gospodarczych spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy. W obecnej sytuacji możliwe jest również podjęcie negocjacji w ramach relacji z kontrahentami w oparciu o te reguły.
Z poważaniem,
r. pr. Barbara Domańska
adw. Piotr Barcz