Skierowanie sprawy do sądu wiąże się z koniecznością ponoszenia kosztów sądowych. Koszty te obejmują opłaty (opłaty stałe i stosunkowe – pobierane najczęściej od pozwu, czy wniosków) i wydatki (wynagrodzenie biegłych i tłumaczy, koszty podróży świadków). Zasadą jest, że konkretne wydatki uiszcza strona, która w toku procesu wykonuje czynność powodującą ich powstanie. Ostateczne rozliczenie kosztów następuje jednak dopiero w orzeczeniu kończącym sprawę, co może skutkować zasądzeniem ich zwrotu od strony przegrywającej proces.

Dla wielu osób bariera finansowa stanowi istotną przeszkodę w dochodzeniu swoich praw na drodze sądowej. W takich sytuacjach ustawodawca przewidział możliwość ubiegania się o zwolnienie od kosztów sądowych. Zwolnienie to może zostać przyznane w każdej sprawie sądowej – zarówno cywilnej, gospodarczej, rodzinnej, bankowej, etc. Z wnioskiem może wystąpić każda osoba fizyczna, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania bez uszczerbku koniecznego utrzymania siebie i swojej rodziny. Oznacza to, że już sama możliwość naruszenia podstawowych potrzeb życiowych w wyniku poniesienia kosztów sądowych uzasadnia złożenie takiego wniosku.

Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych może zostać złożony na każdym etapie sprawy. Możliwe jest skierowanie wniosku jeszcze przed wytoczeniem powództwa, łącznie z pozwem lub w późniejszym czasie, tj. na każdym etapie postępowania (w tym również na etapie postępowania odwoławczego). Istotne jest, że wniosek należy złożyć w odpowiednim momencie, tj. jeszcze przed terminem zapłaty konkretnych kosztów.

Podstawowym wymogiem skierowania wniosku jest przedstawienie oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. Oświadczenie składane jest na urzędowym formularzu pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Kluczowe jest więc rzetelne przedstawienie sytuacji majątkowej. Sądowa analiza wniosku sprowadza się przede wszystkim do badania wysokości osiąganych dochodów, jak i wysokości ponoszonych miesięcznych wydatków. W niektórych przypadkach, w szczególności, gdy sąd poweźmie wątpliwości, może zostać wszczęte tzw. dochodzenie, mające postać żądania przedstawienia dodatkowych dokumentów.

Warto podkreślić, że zwolnienie od kosztów sądowych może mieć zakres częściowy lub całkowity. W praktyce oznacza to, że sąd może zwolnić stronę z obowiązku uiszczania wszystkich kosztów sądowych lub jedynie niektórych, wskazanych w treści postanowienia.

Uprzejmie informujemy, że w ostatnim czasie Klienci Kancelarii uzyskali korzystne postanowienia w tym zakresie:

Postanowieniem z dnia 2 czerwca 2025 r. zwolniono Klientów Kancelarii z ponoszenia kosztów sądowych w całości. Sprawa prowadzona jest przez adw. Patrycję Korybską.

Postanowieniem z dnia 31 lipca 2025 r. zwolniono Klientów Kancelarii z ponoszenia kosztów sądowych w całości. Sprawa prowadzona jest przez adw. Piotra Barcza i apl. adw. Aleksandrę Lejk.

Wydane orzeczenia pozwoliły naszym Klientom na dochodzenie i obronę swoich praw.

Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych realnie wspiera osoby, dla których obowiązek ich poniesienia stanowiłby nadmierne obciążenie finansowe. Jest to mechanizm, który w najpełniejszy sposób urzeczywistnia zasadę prawa do sądu, zapewniając każdemu możliwość dochodzenia sprawiedliwości na równych zasadach – niezależnie od sytuacji materialnej.

Informujemy, że BD Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów Barcz & Domańska udziela kompleksowej pomocy prawnej, wspierając Klientów na każdy etapie sprawy – również w zakresie sądowego zwolnienia od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych.

Kontakt z Kancelarią:

: + 48 91 484 29 35 : kancelaria@kancelaria-bd.pl