BD Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów Barcz – Domańska

Czy sztuczna inteligencja może zastąpić pracę prawnika?

Co do zasady, zgodnie z istniejącymi definicjami, głównym celem istnienia sztucznej inteligencji jest „tworzenie systemów, które potrafią postrzegać otoczenie, reagować na nie, rozwiązywać problemy i osiągać cele w sposób podobny do człowieka”. 

Podkreślenia wymaga, że AI znacząco przyspiesza i ułatwia przeszukiwanie ogromnych baz danych. Sztuczna Inteligencja błyskawicznie analizuje tysiące plików, czy też tworzy konkretne dokumenty. Pozwala także wyeliminować błędy, co człowiekowi zajęłoby tysiące godzin – legendarny już Chat GPT robi to w kilka sekund. Pomimo wielu zalet i możliwości, jakie wynikają z istnienia sztucznej inteligencji, jej używanie, w szczególności w kontekście usług prawnych może nieść za sobą wiele zagrożeń.

Szczególnie niebezpieczne w skutkach może być przekonanie, że w Internecie można znaleźć rozwiązanie każdego problemu. Teza taka wydaje się pozornie trafna, ale w zderzeniu z rzeczywistością upada. Sztuczna Inteligencja opiera się na myśleniu maszynowym i masowej analizie danych, co oznacza, że odpowiedź wygenerowana przez np. Chat GPT odnosi się do przeciętnej, standardowej, normalnej sytuacji. Problem w tym, że żadna sprawa nie jest taka sama, a każdy klient zasługuje na indywidualne podejście ze strony adwokata lub radcy prawnego, bowiem niekiedy niuanse przesądzają o powodzeniu lub niepowodzeniu konkretnej sprawy.

Czerpanie wiedzy z Internetu, czy z informacji pozyskanych od Chatu GPT w zakresie konkretnych problemów prawnych może prowadzić do powstania nieodwracalnych błędów i zaniechań.
W przypadku wystąpienia problemu prawnego (niezależnie od tego, jaką dziedzinę prawa obejmuje rzeczony problem), najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest skorzystanie z usług zawodowego pełnomocnika (adwokata lub radcy prawnego), który posiada odpowiednią wiedzę, kwalifikację oraz doświadczenie, co pozwala na dokonanie kompleksowej analizy konkretnej sytuacji oraz dobranie odpowiedniego rozwiązania, czy taktyki procesowej – z uwzględnieniem wszystkich kwestii konkretnej sprawy.

Należy również zwrócić uwagę na problem bezduszności i pozornego obiektywizmu sztucznej inteligencji. Mogłoby się wydawać, że algorytm komputerowy nie ma przekonań, uprzedzeń i utartych praktyk postępowania. Nie należy jednak zapominać, że algorytm ten rozwija się, wykorzystując dane istniejące już w Internecie, których twórcy nie byli całkowicie obiektywni, pozbawieni przekonań (często błędnych). Komputerowy zapis znaków nie zastąpi więc emocji, empatii ani nie wyczuje tak jak człowiek manipulacji, czy informacji nieprawdziwych.

Sztuczna inteligencja stwarza także zagrożenie dla poszukujących porad prawnych, ponieważ generowane przez nią odpowiedzi brzmią niezwykle przekonująco, nawet kiedy są całkowicie błędne. Kolejnym niebezpieczeństwem wynikającym z działań sztucznej inteligencji jest realne zagrożenie, że wskazywany przez Chat przepis, orzecznictwo lub fragment komentarza naukowego w rzeczywistości nie istnieją, stanowiąc wyłącznie twór sztucznej inteligencji. Co istotne, zgodnie z obowiązującymi zasadami etyki zawodowej, profesjonalni pełnomocnicy zobowiązani są do weryfikowania rzetelności i wiarygodności powoływanych przez siebie informacji, co wyznacza pewne standardy świadczonych usług prawnych.

Korzystanie ze Sztucznej Inteligencji stwarza także zagrożenie dla ochrony tajemnicy zawodowej, ochrony własności intelektualnej, a także przestrzegania przepisów RODO. Pojawia się także pytanie kto ma odpowiadać za działania obywatela, który uzyska poradę prawną od Chatu GPT? Czy można pozwać twórców Chatu GPT za udzielenie porady prawnej? Pytanie to pozostawimy bez odpowiedzi, ale zdecydowanie apelujemy o korzystanie z profesjonalnych usług prawniczych świadczonych przez adwokatów i radców prawnych.

Mając na względzie powyższe, wskazania wymaga, że kluczem jest odpowiedzialne, świadome i etyczne wykorzystanie AI jako narzędzia wspierającego, a nie jako substytutu ludzkiego osądu i odpowiedzialności.