BD Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów Barcz – Domańska

Roszczenie jednego z byłych małżonków o ustalenie nieważności umowy kredyt frankowego

Kolejna korzystna uchwała Sądu Najwyższego dla frankowiczów!!!

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 19 października 2023 r., sygn. akt: III CZP 12/23 uznał, że w sprawie przeciwko bankowi o ustalenie nieważności umowy kredytu nie zachodzi po stronie powodowej współuczestnictwo konieczne wszystkich kredytobiorców.

W praktyce oznacza to możliwość dochodzenia roszczenia o ustalenie nieważności umowy kredytu samodzielnie przez jednego ze współkredytobiorców. Ma to istotne znaczenie zwłaszcza w kontekście istniejącego konfliktu pomiędzy rozwiedzionymi małżonkami – kredytobiorcami, gdy jeden z byłych małżonków nie zgadza się na wytoczenie powództwa przeciwko bankowi o ustalenie nieważności umowy kredytu.

Dotychczas w orzecznictwie występowały rozbieżności co do możliwości dochodzenia powyższego roszczenia przeciwko bankowi przez jednego ze współkredytobiorców. Niektóre Sądy stały bowiem na stanowisku, że między rozwiedzionymi małżonkami – kredytobiorcami, zachodzi współuczestnictwo konieczne. Aby zatem nie narazić się na zarzut braku legitymacji czynnej i w konsekwencji na oddalenie powództwa byli małżonkowie musieli występować przeciwko bankowi razem. Najczęściej w razie wytoczenia powództwa przez jednego z byłych małżonków dochodziło do zawiadomienia przez Sąd drugiego małżonka o procesie i przystąpienie przez niego do sprawy w charakterze powoda. Jednakże nierzadko eks-małżonek nie reagował na zawiadomienie Sądu co doprowadzało do oddalenia powództwa. Powyższa uchwała rozwiewa te wątpliwości i tym samym rozwiąże problem legitymacji czynnej w wielu sprawach frankowych.

Podkreślenia wymaga fakt, iż ww. uchwała ma również znaczenie w przypadku procesów o ustalenie nieważności umów kredytowych frankowych toczących się z udziałem spadkobierców kredytobiorców, którzy wstąpili np. do procesu w miejsce zmarłego kredytobiorcy. Udział w procesie wszystkich spadkobierców kredytobiorców z różnych przyczyn może być bowiem niezwykle utrudniony czy nawet wręcz niemożliwy (np. z powodu braku kontaktu z jednym ze spadkobierców). Rzeczona uchwała sprawia, że nie wszyscy spadkobiercy kredytobiorców będą musieli przystąpić do sprawy.

Co ciekawe Sad Najwyższy dotychczas na tle innych stanów faktycznych już kilkukrotnie wskazywał, że po stronie powodowej nie zachodzi współuczestnictwo konieczne w przypadku spraw o ustalenie nieważności konkretnej umowy.

Przykładowo Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 7 sierpnia 1970 r., sygn. akt: III CZP 49/70 uznał, że w sporze przeciwko obdarowanemu spadkobiercy o ustalenie nieważności umowy darowizny nie zachodzi po stronie powodowej współuczestnictwo konieczne pozostałych spadkobierców darczyńcy.

Autorem niniejszego artykułu jest adwokat Patrycja Banach.