WIBOR – co warto wiedzieć ?

Większość osób wnioskujących o przyznanie kredytu bankowego nie zdaje sobie sprawy z tego czym jest WIBOR i jaki ma wpływ na wysokość przyszłych rat.

WIBOR (z angielskiego Warsaw Interbank Offered Rate) to referencyjna wysokość oprocentowania pożyczek na polskim rynku międzybankowym w ujęciu rocznym. Zgodnie z założeniami wskaźnik WIBOR powinien odzwierciedlać rzeczywisty koszt pozyskania przez bank pieniądza na rynku międzybankowym a zatem stanowić odzwierciedlenie transakcji, podczas których bank komercyjny pożycza pieniądze bądź przyjmuje depozyt od innych banków komercyjnych.

Wskaźnik WIBOR ustalany jest w procesie zwanym fixingiem WIBOR i polega na tym, że 10 największych banków w Polsce każdego dnia roboczego o godzinie 11:00, podaje stawki oprocentowania po jakim hipotetycznie byłyby w stanie pożyczyć sobie pieniądze. Ze stawek tych odrzucane są wartości skrajne. Hipotetycznie, albowiem jak pokazują dane od 2008 roku transakcje depozytowe (terminowe) pomiędzy bankami są zawierane bardzo rzadko i nie mogą stanowić reprezentatywnego zbioru danych do ustalenia wskaźnika WIBOR, który jest następnie stosowany wobec kredytobiorców, w szczególności konsumentów. Innymi słowy banki nie pożyczają sobie żadnych pieniędzy przez dni czy miesiące, podczas gdy wysokość wskaźnika WIBOR ustana jest każdego dnia roboczego.

Co zatem odzwierciedla wskaźnik WIBOR skoro transakcje, które powinny stanowić podstawę jego ustalenia nie są pomiędzy bankami zawierane?

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż WIBOR stanowi podstawę wyznaczania oprocentowania dla większości kredytów o zmiennym oprocentowaniu, które udzielane są przez polskie banki. Oprocentowanie kredytu ustalane jest przede wszystkim z uwzględnieniem stawki WIBOR 6M (dla okresu półrocznego) lub WIBOR 3M (dla kwartału). Aby jak najlepiej zobrazować konstrukcję oprocentowania takiego kredytu należy wskazać, iż oprocentowanie składa się z marży banku i wskaźnika WIBOR. Założenie jest następujące – marża stanowi wynagrodzenie dla banku z tytułu udzielenia finansowania, natomiast WIBOR rekompensuje bankowi rzeczywisty koszt pozyskania pieniądza na rynku międzybankowym.

Odpowiadając na postawione pytanie – istnieją uzasadnione podstawy do stwierdzenia, iż wskaźnik WIBOR ustalany jest przez banki w sposób arbitralny i nie oddaje rzeczywistego kosztu pozyskania pieniądza na rynku międzybankowym – a zatem nie oddaje istoty wskaźnika. Powyższe prowadzi do stwierdzenia, iż WIBOR nie spełnia wymogów unijnego rozporządzenia DMR w zakresie reprezentatywności, rynkowości i adekwatności a w rzeczywistości wskaźnik, który wpływa na oprocentowanie milionów kredytów w Polsce jest sztucznie zawyżany i stanowi dodatkowe ukryte wynagrodzenie banku. Bank zarabia zatem podwójnie – zarówno na przewidzianej w umowie stałej marży, jak i na różnicy pomiędzy WIBOR-em a rzeczywistym kosztem pozyskania pieniądza.

Uznanie zasadności powyższej argumentacji pozwala na stwierdzenie, iż zapisy umów kredytowych odnoszące się do zmiennej stopy procentowej ustalanej w oparciu o WIBOR, w sposób wskazany powyżej, stanowią niedozwolone postanowienia umowne i nie wiążą kredytobiorców. Podkreślić przy tym należy, iż klasyczne kredyty złotówkowe z oprocentowaniem powiązanym ze stawką referencyjną WIBOR, powinny spełniać te same kryteria, które orzecznictwo TSUE oraz Sądów krajowych wypracowało w zakresie kredytów powiązanych z kursem waluty obcej. Nie ma przy tym wątpliwości, że umowa taka musi być transparentna i pozwalać kredytobiorcy na weryfikacje wysokości raty kredytu oraz wysokości naliczanego przez bank oprocentowania. Już samo ustalanie wysokości stawki referencyjnej WIBOR w oparciu o średnie wartości, których w rzeczywistości nie ma wydaje się być absurdalne.

Jednocześnie bank nie wyjaśnił klientom mechanizmu ustalania wskaźnika WIBOR ani tego co ma wpływ na jego wysokość. Pomimo przerzucenia przez bank całego ryzyka wzrostu stóp procentowych na klientów, kredytobiorca nie wiedział, że druga strona umowy (bank) bierze udział w kształtowaniu wskaźnika, który następnie ma bezpośredni wpływ na wysokość oprocentowania wynikającego z umowy kredytu.

Informujemy, że Kancelaria prowadzi postępowania sądowe dotyczące kredytów złotowych opartych na WIBOR, o czym informowaliśmy Państwa już w lutym:

https://kancelaria-bd.pl/kredytobiorcy-zlotowkowi-rowniez-pokrzywdzeni-pierwsze-pozwy-o-wibor-niedlugo-trafia-do-sadu/

Oferujemy Państwu bezpłatną analizę umowy kredytowej wraz z konsultacją w siedzibie Kancelarii (lub zdalnie), podczas której będziemy w stanie odpowiedzieć na wszelkie pytania a także zaproponować najkorzystniejsze rozwiązanie sprawy.

W celu skorzystania z powyższej oferty prosimy o kontakt telefoniczny bądź przesłanie umowy kredytu na następujący adres e-mail: kancelaria@adwokat-bd.pl